Friday March 29, 2024 | |

हरि पर्वत धार्मिक सहिष्णुताको प्रतीक

featured-news

श्रीनगर (जम्मु र कश्मीर) [भारत], (एएनआई): शहर खासको बीचमा रहेको पहाडको चुचुरोमा अवस्थित "कोह-इ-मारन / हरि पर्वत फोर्ट" कश्मीरको महान अतीतको अवशेष हो। यस किल्लाको पर्खाल दुई सय फिट अग्लो छ र त्यसमा चारैतिर गार्ड कोठा बनाइएको छ। त्यहाँ परिसरहरू दुई तहमा विभाजित छन् र दुबै तहमा पोखरीहरू छन्। ब्यारेकहरू हतियार र गोला बारुद भण्डारण गर्नका लागि बनाइएका छन् र गोलाबारीको लागि नियमित मोर्चाहरूको स्वरुपमा रक्षात्मक पर्खालमा बनाइएका छन्।

मुगल कालमा सम्राट अकबरले यस पहाडको फेदमा "नगर नगर" नामक सहर निर्माण गरेका थिए। ऐतिहासिक पर्यवेक्षक जारिफ अहमद जरिफका अनुसार यस शहरको सम्पूर्ण व्यवस्था यसै किल्लाबाट चलेको थियो। यो सम्राट अकबरको बास थियो, जो दिनमा जहाँ गए पनि रातमा यहाँ बस्थे।

यस किल्ला बनाइयो त भन्ने बिषयमा एउटा रोचक कथा छ । मुगल सिपाहीहरूले स्थानीय कश्मीरीहरूको सम्पत्ति लुट्ने गर्थे, जसका कारण जनता उनीहरूप्रति रिसाए। मुगल सिपाहीहरू जता गए पनि स्थानीयले तिखो ढुङ्गाले निशाना बनाएर प्रहार गर्दथे, जब राजा अकबरले यो करा चालपाए तब उनले सिपाहीहरुका लागि स्थानीयहरुको निशाना बाट जोगिन यस किल्ला पहाडको चुचुरोमा बनाइदिएका हुन् ।

ऐतिहासिक रूपमा, कोह-इ-मारनू वा हरि पर्वतू लगभग सबै सम्प्रदायहरूको लागि एक पवित्र स्थान हो किनभने किल्लाको दक्षिणी छेउमा परपाठान शासकहरूले बनाएको अठारौं शताब्दीको मस्जिद रहेको छ, जबकि पहाडको फेदमा सिखहरूको छैटौं पादशाही गुरुद्वारा रहेको छ। पश्चिमतर्फ शारिका देवीको मन्दिर र दक्षिणी ढलानमा हजरत शेख हमजा मखदूमको दरगाह छ। प्रख्यात अन्वेषक तथा राज्य सांस्कृतिक प्रतिष्ठानका पूर्व प्रमुख मोहम्मद युसुफ टेङले यो किल्ला रहेको पहाडलाई कश्मीरको सबैभन्दा पुरानो इतिहासमा शारिका पर्वत भनिने तथय बताँउदछन् ।

कश्मीरी भाषामा हरि को अर्थ मीना हुनाले पछि काश्मिरी हिन्दूहरूले यसलाई हरि पर्वतको नाम दिए। जरिफ अहमद जरिफका अनुसार शिवकी पत्नी पार्वतीले आफ्नी बहिनी शारिकालाई कश्मीरमा सहयोग गर्न पठाएकी थिइन्, जसले मीनाको रूप धारण गरी आफ्नो चुचुरोमा रहेको पहाड उठाएर टाउकोमा जलदभुलाई प्रहार गरिन्, जसको परिणाम स्वरूप जलदभुको मृत्यु भयो ।

कश्मीरका लेफ्टिनेन्ट गभर्नर मनोज सिन्हाको नेतृत्वमा रहेको सरकारले यस किल्लाको महिमा पुनर्स्थापित गर्न धेरै कदम चालिरहेको छ। लेफ्टिनेन्ट गभर्नर मनोज सिन्हाका अनुसार हाम्रो महान सांस्कृतिक सम्पदाको सौन्दर्य, ऐतिहासिक र सामाजिक मूल्य मान्यतालाई संरक्षण गर्ने उद्देश्यले संरक्षणको प्रयास जरुरी छ ।

यसमा तपाईको मत


फेसबुकबाट तपाईको प्रतिक्रिया

विज्ञापन

सम्बन्धित समाचार