चीनको अर्थतन्त्र उथलपुथलमा : कर्पोरेट ऋण जीडीपीको १६० प्रतिशतभन्दा बढी

गत हप्ता, अमेरिकी बहुराष्ट्रिय लगानी व्यवस्थापन र वित्तीय सेवा कम्पनी, मोर्गन स्टेनलीले 7 प्रतिशतमा, भारत आर्थिक वर्ष 2022-23 मा एशियामा सबैभन्दा द्रुत बृद्धि हुने अर्थतन्त्र हुनेछ जसले विश्वको एक पाँचौं (22 प्रतिशत) योगदान गर्नेछ भनी अध्ययनमा आधारित तथ्य प्रकाशन गरेको छ ।

भारतीय अर्थतन्त्र पछिल्लो एक दशकमा यसको सर्वश्रेष्ठ दौड को लागि सेट छ भनी प्रकाशन गरिएको छ । "हामी केही समयको लागि चक्रीय र संरचनात्मक दृष्टिकोणबाट भारतको दृष्टिकोणमा रचनात्मक छौं। हालैको तथ्याङ्कको बलियो दौडले हाम्रो आत्मविश्वास बढाउँछ कि भारत घरेलु माग अल्फा डेलिभर गर्नको लागि राम्रोसँग स्थितिमा छ, जुन विशेष गरी महत्त्वपूर्ण हुनेछ किनकि विकसित बजार (DM) वृद्धि कमजोरी एसियाको बाह्य मागमा परेको छ, "चेतन अह्याले लेखे, उनी मोर्गन स्टेनलीका प्रमुख एशिया अर्थशास्त्री हुन् । यस्तो आर्थिक अनुमान मोर्गन स्टेनलीको मात्र नभई अन्य धेरै कम्पनी र कोषहरुको पनि छ ।

FY22 मा भारत विश्वमा सबैभन्दा द्रुत बृद्धि हुने अर्थतन्त्र भएको छ। अन्तर्राष्ट्रिय मुद्रा कोष (आईएमएफ) ले FY23 मा 7.4 प्रतिशत वृद्धि (जुलाईमा संशोधित) संग भारतले आफ्नो प्रतिष्ठा कायम राख्ने अपेक्षा गरेको छ। शीर्ष रेटिङ एजेन्सी फिचले आर्थिक वर्ष 23 मा 7.8 प्रतिशत र 24 र F27 बीच औसत 7 प्रतिशतले देशको वृद्धि हुने अपेक्षा गरेको छ।

तथापि यस्ता अध्ययनहरुले छिमेकी चीन मा एक अलार्म नै बजाएको छ । यदि समयमै र प्रभावकारी नीतिगत हस्तक्षेप हुन सकेन भने, चीनको सम्पत्ति बजारमा संकट लामो हुने र सम्पत्ति क्षेत्रको तत्काल मूल्य श्रृंखला भन्दा बाहिर चीनका विभिन्न क्षेत्रहरूमा प्रभाव पार्नेछ भनेर अगस्त ७ को रिपोर्टमा भनिएको छ ।

चीन अधूरा सम्पत्ति परियोजनाहरू विरुद्ध धितो बहिष्कार आन्दोलनले तिब्रता पाएको छ । सिङ्गापुरस्थित ‘द स्ट्रेट टाइम्स’ (अगस्ट १२, २०२२) का अनुसार ३०० भन्दा बढी घर निर्माण परियोजनामा संलग्न करिब १०० सहरका घर खरिदकर्ताहरूले बैंकहरूलाई आफ्नो मासिक किस्ताहरू भुक्तानी गर्न बन्द गरेका छन्। रियल स्टेट रिसर्च कम्पनी चाइना इन्डेक्स एकेडेमीलाई उद्धृत गर्दै निक्केई एशियाको प्रतिवेदन (अगस्ट १३, २०२२) अनुसार जनवरी-जुन अवधिमा नयाँ घरको बिक्री २७ प्रतिशतले घटेको छ। जुलाईको बिक्री जुनको तुलनामा १३ प्रतिशत र एक वर्ष अघिको तुलनामा २७ प्रतिशतले चिनियाँ प्रमुख १०० सहरहरूमा घटेको छ।

नोमुराले चिनियाँ विकासकर्ताहरूले 2013 र 2020 को बीचमा उनीहरूले पहिले बेचेका घरहरूको 60 प्रतिशत मात्र डेलिभर गरेका थिए भन्ने अनुमान गरेको छ । S&P ग्लोबल रेटिंग्सले लगभग 20 प्रतिशत चिनियाँ डेभेलपरसहरु टाँट पल्टिने जोखिममा भएको तथ्य प्रमाण सहित उजागर गरेको छ । फिचले आगामी दुई वर्षमा ३० भन्दा बढी प्रकारका व्यवसाय र सरकारी संस्थाहरूमा परेको प्रभावको विश्लेषण गरेको छ। तीन क्षेत्रहरू सबैभन्दा कमजोर भएको रिपोर्ट (CNBC, अगस्त 11, 2022) गरिएको छ। यी हुन्: सम्पत्ति व्यवस्थापन कम्पनीहरू, निजी इन्जिनियरिङ् र परामर्श फर्महरू र साना इस्पात उत्पादकहरू। चीनमा स्टिलको मागको ५५ प्रतिशत निर्माणले ओगटेको छ।

स्वाभाविक रूपमा, घरजग्गा क्षेत्रको पतनले उनीहरूलाई सबैभन्दा बढी असर गरेको छ। मूल्याङ्कन एजेन्सीका अनुसार, "धेरै प्लान्टहरू केही महिनादेखि घाटामा काम गरिरहेका छन्।" समस्या त्यहाँ समाप्त हुँदैन। देशको कुल बैंक ऋणको लगभग चार प्रतिशत खराब हुन सक्छ, $ 200 बिलियन देखि $ 300 बिलियन सम्पत्ति नष्ट गर्न सक्छ ( फर्चुन म्यागजीन २०२२) । विगत दुई दशकहरूमा, घरायसी बचतको ७० प्रतिशत सम्पत्तिमा निर्देशित गरिएको थियो, जसले चीनको कुल गार्हस्थ्य उत्पादन (जीडीपी) को एक तिहाइ योगदान पुर्‍यायो। आधिकारिक उत्पादन खरीद प्रबन्धक सूचकांक (PMI) जुनमा 50.2 बाट जुलाईमा 49.0 मा घट्यो। ५० भन्दा कम पीएमआईले संकुचनलाई संकेत गर्दछ।

 CCP (चिनियाँ कम्युनिष्ट पार्टी) मुखपत्र, ग्लोबल टाइम्स द्वारा बनाईएको बलियो रिकभरीको उग्र दावीहरूको विपरीत; चिनियाँ अर्थतन्त्र अस्तव्यस्त अवस्थामा छ । घरजग्गा क्षेत्रको मन्दीले ड्र्यागनको पतनलाई थप्दैछ। जबकि आधिकारिक बेरोजगारी तथ्याङ्कहरूले चाँही आशापूर्ण चित्र चित्रण गरिरहन्छ, ग्राउन्ड रिपोर्टहरूले सुझाव दिन्छ कि देशका युवाहरू, ११ मिलियन ताजा स्नातकहरू सहित, अन्धकार रोजगार परिदृश्यको सामना गरिरहेका छन्। जुनमा आधिकारिक बेरोजगारी दर १६ देखि २४ वर्ष उमेर समूहका मानिसहरूमा लगभग २० प्रतिशत थियो,, एपी न्युज कोअगस्ट १०, २०२२ श्रृखलाले रिपोर्ट गरेको छ।

जेपी मोर्गन (ब्लूमबर्ग, अगस्ट 12, 2022) को अनुसार, चीनको घरेलु ऋण गत वर्ष जीडीपीको 62 प्रतिशतमा पुगेको छ जुन एक दशक अघिको 28 प्रतिशत थियो। कर्पोरेट ऋण जीडीपीको 160 प्रतिशतमा छ। स्पष्ट रूपमा, बेइजिङलाई सम्पत्ति विकासकर्ताहरूद्वारा ऋण चुक्ता गर्नु र घर खरिदकर्ताहरूद्वारा धितो-हडताल अघि उच्च जोखिममा पारिरहेको छ।

हङकङमा आधारित साउथ चाइना मर्निङ पोस्ट (जुलाई १९, २०२२) अनुसार: “चिनियाँ ऋणपत्र जारीकर्ताहरूले यस वर्ष (२०२२) हालसम्म २० बिलियन अमेरिकी डलर नाघेको छ, जुन गत वर्ष सबैको लागि करिब ९ अर्ब अमेरिकी डलर थियो। "अर्थतन्त्र जुनमा समाप्त हुने तीन महिनामा अघिल्लो त्रैमासिकको आंकडाबाट फ्याक्ट्री गतिविधि र उपभोक्ता खर्चमा गिरावट आएपछि संकुचित भयो। सत्तारुढ दलले यस वर्षको आधिकारिक ५ दशमलव ५ प्रतिशतको कुल गार्हस्थ्य उत्पादन (जीडीपी) वृद्धि लक्ष्यमा पुग्ने कुरा गर्न छाडेको छ,’ प्रतिवेदनमा थपिएको छ ।